Uniwersytet Medyczny w Łodzi
rozpoczął działalność 1 października 2002 roku. Powstał po połączeniu - z mocy Ustawy Sejmu RP z dn. 27.07.2002 r. - dwóch łódzkich uczelni: Akademii Medycznej oraz Wojskowej Akademii Medycznej.
Uczelnia jest kontynuatorką kilkudziesięcioletniej historii obu akademii oraz spadkobiercą bogatych tradycji.
Akademia Medyczna
Starania o utworzenie w Łodzi wyższej uczelni medycznej sięgają okresu II Rzeczypospolitej. W 1938 roku z inicjatywy grupy wybitnych lekarzy łódzkich z prof. dr. Wincentym Tomaszewiczem na czele, powołano stowarzyszenie społeczne pod nazwą "Wyższa Uczelnia Lekarska w Łodzi". Inaugurację pierwszego roku akademickiego uczelni przewidziano na 1 października 1940 r. Wybuch II wojny światowej zniweczył te plany.
Już w czasie okupacji niemieckiej, łódzcy przedstawiciele Delegatury Rządu Londyńskiego na Kraj powołali Konspiracyjną Komisję do Spraw Organizacji Uniwersytetu, która prowadziła prace przygotowawcze mające na celu zorganizowanie wydziałów medycznych na tworzonym Uniwersytecie Łódzkim. Zostały one wznowione zaraz po wyzwoleniu Łodzi w styczniu 1945 roku, przez Tymczasowy Dziekanat Wydziału Lekarskiego.
W ich rezultacie, 27 sierpnia 1945 r. Minister Oświaty zatwierdził powołanie Wydziału Lekarskiego, Wydziału Stomatologicznego oraz Wydziału Farmaceutycznego w strukturze Uniwersytetu Łódzkiego - utworzonego w maju 1945 roku. W lutym 1949 r. połączono Wydział Lekarski oraz Wydział Stomatologiczny w Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym.
Łódzka Akademia Medyczna, jako autonomiczna uczelnia kształcąca lekarzy, stomatologów i farmaceutów powstała 1 stycznia 1950 roku - na podstawie Uchwały Rady Ministrów - po wyodrębnieniu z Uniwersytetu Łódzkiego wydziałów medycznych.
Jej pierwszym rektorem został prof. dr Emil Paluch. Rok akademicki rozpoczęło 1942 studentów, a zajęcia odbywały się w 46 katedrach.
Pięćdziesięciodwuletni okres istnienia Akademii Medycznej charakteryzował się intensywnym i konsekwentnym rozwojem jej funkcji dydaktycznej i naukowej oraz stałą rozbudową oferty leczniczej. W ramach doskonalenia procesu nauczania unowocześniano programy kształcenia - sukcesywnie zbliżając je do programów obowiązujących w uczelniach Europy Zachodniej. Kolejne władze Uczelni wiele uwagi poświęcały poszerzaniu oferty dydaktycznej, powołując nowe wydziały oraz kierunki studiów.
Do najważniejszych dokonań w tym zakresie, można zaliczyć:
- 1951 r. - w strukturze Uczelni powstaje Oddział Medycyny Wojskowej, który w 1958 roku staje się zalążkiem tworzonej w Łodzi - Wojskowej Akademii Medycznej;
- 1977 r. - przy Wydziale Farmaceutycznym powołano Oddział Analityki Medycznej, przemianowany w 1998r. na Oddział Medycyny Laboratoryjnej;
- 1993 r. - powstaje Oddział Kształcenia Podyplomowego - ukierunkowany m.in. na resortowy program kształcenia lekarza rodzinnego;
- 1.10.1994 r. - przy Wydziale Lekarskim rozpoczyna działalność Oddział Higieny i Profilaktyki Medycznej. 25 stycznia 1996 r. Oddział zmienia nazwę na Oddział Zdrowia Publicznego. Był on pierwszym tego typu oddziałem w polskich uczelniach medycznych. 1 października 2001 roku Oddział został przekształcony w Wydział Nauk o Zdrowiu;
- 1996 r. - powołany zostaje Oddział Kształcenia Podyplomowego Wydziału Farmaceutycznego;
- 1996 r. - utworzono Wyższe Zawodowe Studium Kosmetyczne przy Wydziale Farmaceutycznym;
- 1997 - powołano Oddział Pielęgniarstwa, jako część Wydziału Lekarskiego.
Od początku działalności Akademii Medycznej do 2002 roku, jej mury opuściło ponad 28 tys. lekarzy, stomatologów, farmaceutów oraz absolwentów kilku innych kierunków medycznych.
Stopniowo powiększała się także baza naukowo-dydaktyczna i kliniczna Uczelni.
W latach 1945-1950 kliniki Akademii mieściły się w przekazanych do tymczasowego użytkowania szpitalach miejskich. Niektóre z nich (Szpital Kliniczny Nr 1 im. N. Barlickiego, Szpital Kliniczny Nr 3 im. S. Sterlinga) zostały w 1950 roku przekazane Akademii Medycznej na własność.
W 1956 roku Uczelnia otrzymała budynek przy al. Kościuszki 4, w którym znalazł się jej rektorat i administracja ogólnouczelniana oraz dziekanaty wydziałów. W 1959 roku Akademia wzbogaciła się o nowo wybudowany szpital pediatryczny. W roku akademickim 1970/71 Wydział Farmaceutyczny otrzymał nowy budynek, w którym mieszczą się wszystkie katedry tego Wydziału, a w roku 1977 oddano do użytku nowoczesny gmach Biblioteki Głównej. W 1976 roku rozpoczęta została budowa Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Akademii Medycznej - uczelnianego kompleksu dydaktycznego, naukowego i klinicznego.
Wojskowa Akademia Medyczna
Wojskowe szkolnictwo medyczne swymi korzeniami sięga roku 1922, kiedy to rozkazem ministra Spraw Wojskowych utworzono w Warszawie - Wojskową Szkołę Sanitarną, kształcącą oficerów służby zdrowia. W 1925 roku WSS połączono z Wojskowym Instytutem Sanitarnym oraz Szpitalem Ujazdowskim i przemianowano na Oficerską Szkołę Sanitarną. W 1928 roku dokonano zmiany nazwy szkoły na - funkcjonującą do 1939 roku - Szkołę Podchorążych Sanitarnych .
W czasie II wojny światowej w Zachodniej Europie (Francja, Wielka Brytania, Szwajcaria) powstało kilka polskich ośrodków szkolących kadry medyczne na potrzeby Wojska Polskiego na Zachodzie . Po wojnie, w 1950 roku w Łodzi, powstał Fakultet Wojskowo-Medyczny, którego wojskowi studenci kształcili się w łódzkiej Akademii Medycznej.
Proces tworzenia Wojskowej Akademii Medycznej zapoczątkowała uchwała Rady Ministrów z 7 listopada 1957 roku, na podstawie której minister Obrony Narodowej w maju 1958 roku, wydał rozkaz powołujący WAM z dniem 1 lipca 1958 r.
Rozpoczęcie działalności nie oznaczało pełnej samodzielności Uczelni. Znaczną część placówek naukowo-dydaktycznych (katedr, zakładów i klinik) tworzono w oparciu o odpowiednie jednostki cywilnej Akademii Medycznej w Łodzi.
Dopiero po 1968 r. dochodzi do niemal pełnego usamodzielnienia się Akademii pod względem struktury naukowo-dydaktycznej i etatowej.
Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte w historii WAM, to okres doskonalenia jej struktury organizacyjnej oraz budowania naukowej i dydaktycznej pozycji w kraju i za granicą. Priorytetowym zadaniem, jakie stało wówczas przed Akademią, było dążenie do sukcesywnego rozwoju własnej kadry naukowo-dydaktycznej oraz bazy naukowo-dydaktycznej.
W rezultacie, następuje wyraźne określenie wojskowej tożsamości Uczelni, ugruntowanie jej znaczenia w ogólnokrajowym i wojskowym systemie kształcenia medycznego oraz znaczny rozwój jej potencjału materialnego.
Od początku lat dziewięćdziesiątych w związku z restrukturyzacją sił zbrojnych - zwłaszcza ich liczebną redukcją - w Akademii następują daleko idące zmiany. Stopniowo zmniejszana jest liczba jej jednostek organizacyjnych oraz pracowników (w tym naukowo-dydaktycznych) oraz znacznie zredukowane zostają limity naboru na studia.
Działo się to w warunkach relatywnego obniżenia budżetu uczelni. W tej sytuacji główne wysiłki władz WAM skupiają się na utrzymaniu najlepszej kadry, doskonaleniu systemu kształcenia, unowocześnianiu olbrzymim wysiłkiem części bazy naukowo-dydaktycznej.
Mimo tych nowych i wymagających wyzwań, Uczelnia pomyślnie realizuje stojące przed nią zadania. W 1995 roku zostaje wyróżniona przez Szefa Sztabu Generalnego WP - Znakiem Honorowym Sił Zbrojnych RP.
Ostatnie pięciolecie Akademii to okres , który, jak nigdy wcześniej w jej historii, wymagał podejmowania odważnych decyzji wprowadzających zasadnicze zmiany w jej funkcjonowaniu. Należało szukać radykalnych rozwiązań dostosowujących profil i strukturę Uczelni do stale zmniejszających się potrzeb kadrowych, a w szczególności do możliwości budżetowych Sił Zbrojnych. W rezultacie podjętych działań WAM została przekształcona w uczelnię wojskowo-cywilną. W latach 1998-1999 otwarte zostały dwa zaoczne kierunki studiów dla słuchaczy cywilnych: zdrowie publiczne oraz fizjoterapia.
Do 2002 r. mury uczelni opuściło ponad 6 tys. wykształconych i przygotowanych do pracy w szczególnych warunkach wojska - oficerów lekarzy, stomatologów i farmaceutów.
Rok 2002 przynosi Akademii nowe, zasadniczo odmienne, warunki dalszego funkcjonowania. Wprowadzana przez MON radykalna reforma wyższego szkolnictwa wojskowego, oznaczająca w swej istocie likwidację resortowego systemu kształcenia lekarzy wojskowych, tworzy konieczność poszukiwania nowych rozwiązań. Rozwiązań, zapewniających zachowanie akademickiego statusu uczelni oraz utrzymanie jej dorobku naukowo-dydaktycznego i doświadczeń w kształceniu wojskowych kadr medycznych, w nauczaniu medycyny.
W pierwszym półroczu 2002 roku, władze AM i WAM uczestniczą w rozmowach w sprawie utworzenia, po połączeniu obu uczelni - Uniwersytetu Medycznego.
UNIWERSYTET MEDYCZNY
Rektorem, powstałej 1 października 2002 r. Uczelni, zgodnie z decyzją Ministera Zdrowia, zostaje prof. dr. hab. n.med. Andrzej Lewiński - absolwent i wieloletni nauczyciel akademicki Akademii Medycznej w Łodzi.
W kwietniu 2003 roku Uczelniane Kolegium Elektorskie w statutowych wyborach, powołuje profesora A. Lewińskiego na funkcję rektora UM w kadencji 2003-2006.
W pierwszym roku funkcjonowania Uniwersytetu, szczególny nacisk położono na scalanie dwóch różniących się organizacyjnie i funkcjonalnie szkół - przy jednoczesnej dbałości o niezakłócony przebieg procesu dydaktycznego oraz działalności naukowej i leczniczej.
Łączyły się wprawdzie dwie uczelnie medyczne, ale podporządkowane różnym resortom - Ministerstwu Zdrowia i Ministerstwu Obrony Narodowej. Miało to bezpośredni wpływ na skalę i wielość problemów powstających w procesie ich łączenia. Najważniejsze z nich to: sprawne włączenie mienia obu Akademii w stan posiadania utworzonej Uczelni, wprowadzenie i uruchomienie jej nowej struktury naukowo-dydaktycznej, administracyjnej oraz personalnej oraz wypełnienie ustawowej dyrektywy, zgodnie z którą 1 października 2002 roku pracownicy Akademii Medycznej i Wojskowej Akademii Medycznej, stali się pracownikami powołanej Uczelni.
Władze Uniwersytetu Medycznego nie skupiły swych działań wyłącznie na skutecznym integrowaniu Uczelni, ale także na stopniowym i konsekwentnym rozbudowywaniu jej zadań dydaktycznych, naukowo-badawczych oraz klinicznych.